Αποτελέσματα 8ης ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΜΕΛΩΝ ΠΕΣΩΨ 21/04/2019
Ενημέρωση από την Επιστημονική Επιτροπή της ΠΕΣΩΨ για τα αποτελέσματα των εργασιών της 8ης τακτικής συνάντησης μελών με Θέμα:
«Καλλιεργώντας τον Ερευνητικό Νου στη Σωματική Ψυχοθεραπεία: Η Τήρηση Σημειώσεων».
ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ
Παρακαλούμε απαντήστε τις παρακάτω ερωτήσεις
1. Η τήρηση σημειώσεων είναι μια πρακτική που
α) μου είναι οικεία
β) μου είναι λιγότερο οικεία
γ) δεν μου είναι καθόλου οικεία
2. Η τήρηση σημειώσεων είναι μια πρακτική
α) που ασκώ συστηματικά
β) που ασκώ σπάνια
γ) για την οποία δεν έχω εμπειρία
3.Η τήρηση σημειώσεων είναι μια πρακτική που
α) την θεωρώ σημαντική
β) δεν την θεωρώ σημαντική
4. Σύμφωνα με την εμπειρία σας θεωρείτε πιο κατάλληλο/αποτελεσματικό, η τήρηση σημειώσεων να γίνεται
α) κατά τη διάρκεια της συνεδρίας
β) μετά τη συνεδρία
Παρακαλούμε αιτιολογήστε την απάντησή σας
______________________________________________________________________
5. Χρησιμοποιείτε κάποιο «οδηγό» ή πρότυπο για τη τήρηση σημειώσεων;
α) Ναι
β) Όχι
6. Πιστεύετε ότι το να κρατάτε σημειώσεις από τις συνεδρίες επιδρά στην ανάπτυξη της ψυχολογικής- ψυχοθεραπευτικής σας σκέψης (διαίσθησης- γνώσης);
α) Ναι
β) Όχι
Αν Ναι, με ποιό τρόπο πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;
______________________________________________________________________
7. Συναντάτε δυσκολίες (πχ. αναβλητικότητα, αποφευκτικότητα κ.α.) στην τήρηση σημειώσεων;
α) Ναι
β) Όχι
8. Παρακαλούμε περιγράψτε τις δυσκολίες που συναντάτε και με τι πιστεύετε ότι συνδέονται αυτές οι δυσκολίες;
______________________________________________________________________
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Α. Έρευνα με ερωτηματολόγιο
Τα αποτελέσματα της έρευνας σε 27 θεραπευτές, μέλη της ΠΕΣΩΨ έδειξαν ότι η τήρηση σημειώσεων για την πλειοψηφία των ερωτηθέντων είναι μια πρακτική οικεία [25 από τους 27, ποσοστό 92.6%], που ασκείται συστηματικά [22 από τους 27, ποσοστό 81.5%] και θεωρείται σημαντική [100%].
H τήρηση σημειώσεωνθεωρήθηκεπιο κατάλληλο/αποτελεσματικό να γίνεταιως επι το πλείστον μετά τη συνεδρία [22 από τους 27, 81.5%] παρά κατά τη διάρκεια αυτής [10 από τους 27, 37%].
Η αιτολογία για την προτίμηση αυτή στάθηκε κατά κύριο λόγο στη διατήρηση της εστίασης στο θεραπευόμενο,της ολοκληρωμένης παρατήρησης και της επαφής μαζί του [βλεμματικής/συναισθηματικής] και εν γένει την προστασία της φυσικής ροής της συνεδρίας.
Μόνο 4 από τους συμμετέχοντες [15.4%] απάντησαν ότι χρησιμοποιούν κάποιο «οδηγό» ή πρότυπο για την τήρηση σημειώσεων ενώ όλοι δήλωσαν ότι το να κρατάνε σημειώσεις από τις συνεδρίες επιδρά στην ανάπτυξη της ψυχολογικής- ψυχοθεραπευτικής τους σκέψης (διαίσθησης- γνώσης).
Διευκρινίζοντας τον τρόπο με τον οποίο πιστεύουν ότι συμβαίνει αυτό, τα κύρια σημεία που αναφέρθηκαν ήταν:
- Εμβάθυνση στις σκέψεις, στα συναισθήματά και στις αισθήσειςτου θεραπευτή.
- Αναστοχασμός της στάσης του θεραπευτή.
- Προετοιμασία για την επόμενη συνεδρία&την εποπεία.
- Δημιουργία συνολικότερης αίσθησης και εικόνας για το θεραπευόμενο.
- Αύξηση της αίσθησης ασφάλειας του θεραπευτή και εμπιστοσύνης στον εαυτότου.
- Οργάνωση σκέψης και θεραπευτικού σχεδίου, επαλήθευσης ή απόρριψης αρχικών υποθέσεων και αναμόρφωση του θεραπευτικού σχεδίου.
- Συστηματική παρακολούθηση της εξέλιξης της θεραπείας
- Δομημένη νοητική απεικόνιση της ιστορίας του θεραπευόμενου και της πορείας του, πράγμα που συμβάλλει στη μεγαλύτερη σύνδεση μαζί του.
- Συστηματοποίηση των μοτίβων που φέρει ο θεραπευόμενος.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες [18/27, 66.7%] δήλωσαν ότι συναντούν δυσκολίες στην τήρηση σημειώσεων οι οποίες μπορούν να συνοψιστούν στα εξής: βαρεμάρα, κούραση, έλλειψη χρόνου/ενέργειας, αναβλητικότητα, συναισθήματα ματαίωσης και “άδικου κόπου”, αίσθηση «ψυχαναγκασμού», προσωπικές αντιστάσεις.
Β. Επεξεργασία σε υποομάδες
Hεπεξεργασία σε υποομάδες με θέμα: «Κατά τη γνώμη σας ποια είναι τα βασικά στοιχεία της συνεδρίας που είναι σημαντικό να καταγράφονται στις σημειώσεις;»
υπέδειξε τα εξής κεντρικά σημεία:
1η ομάδα
Η τήρηση σημειώσεων είναι μια χρήσιμη πρακτική, κυρίως όταν πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας. Οι σημειώσεις αυτές αφορούν κυρίως σε συναισθήματα, μοτίβα, κεντρικές φράσεις καθώς και την πορεία της διεργασίας και σημεία που μπορούν να αποτελέσουν απόθεμα για παρέμβαση. Μία τέτοια πρακτική δημιουργεί βάση ασφάλειας για τον θεραπευτή/τρια αλλά και τον /την θεραπευόμενο/η και ενδυναμώνει την σύνδεση αναμεσά τους.
2η ομάδα
Η τήρηση σημειώσεων είναι μια χρήσιμη πρακτική, κυρίως όταν πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας. Μπορεί να περιλαμβάνει ζητήματα αντιμεταβίβασης, λέξεις κλειδιά, σημαντικές φράσεις και συναισθήματα και των δύο πλευρών, όνειρα και εκτιμήσεις του θεραπευτή/θεραπεύτριας. Αυτές οι αναφορές μπορούν να αξιοποιηθούν για την δημιουργία συνδέσεων ακόμα και μήνες μετά.
3η ομάδα
Η τήρηση σημειώσεων είναι μια χρήσιμη πρακτική, κυρίως όταν πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας. Μπορεί να περιλαμβάνει λέξεις κλειδιά σημαντικές φράσεις και συναισθήματα και των δύο πλευρών, χαρακτηριστικά που αφορούν στην αρχή και το τέλος της συνεδρίας, σωματική στάση και έκφρασή, το πως αισθάνεται ο θεραπευτής/θεραπεύτρια, αναφορά σε κρίσιμες παρεμβάσεις και το αποτέλεσμά τους και κεντρικές ερμηνείες. Επίσης είναι σημαντικό να καταγράφονται οι ενδιάμεσες σκέψεις του θεραπευτή/θεραπεύτριας καθώς και τα σημεία που ξεχνιούνται και τις δυσκολίες που βιώνει. Αυτές οι σημειώσεις μπορούν να τροφοδοτήσουν την θεραπευτική στρατηγική και τις μελλοντικές παρεμβάσεις.
4η ομάδα
Εδώ οι απόψεις είναι 50/50 υπέρ και κατά. Σε κάθε περίπτωση, η τήρηση σημειώσεων, όταν γίνεται μπορεί να περιλαμβάνει απλές σημειώσεις κατά την διάρκεια και επεξεργασία τους μετά την λήξη της συνεδρίας με έμφαση σε συναισθήματα και των δύο πλευρών, σωματική στάση και δομή, λέξεις κλειδιά, όνειρα, ασκήσεις και παρεμβάσεις και το αποτέλεσμά τους , ζητήματα μεταβίβασης και αντιμεταβίβασης, αυτό-αποκάλυψη του θεραπευτή/ θεραπεύτριας. Σημαντικό ζήτημα είναι οι σημειώσεις να μην τηρούνται ψυχαναγκαστικά διακόπτοντας την ροή της συνεδρίας αλλά με ωριμότητα να αξιοποιούνται στην αποτίμηση της θεραπευτικής διεργασίας και στον σχεδιασμό της μελλοντικής πορείας.
5η ομάδα
Η τήρηση σημειώσεων είναι μια χρήσιμη πρακτική, κυρίως όταν πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας. Μπορεί να περιλαμβάνει συναισθήματα και των δύο πλευρών, σωματική στάση και δομή, λέξεις κλειδιά, όνειρα, ασκήσεις και παρεμβάσεις και το αποτέλεσμά τους , ζητήματα μεταβίβασης και αντιμεταβίβασης, καθώς και θέματα που αναδύονται την τελευταία στιγμή η αφορούν στο πλαίσιο (τήρηση χρόνου, καθυστέρηση, πληρωμή κλπ.).
Γ. Συζήτηση σε ολομέλεια
Στη συζήτηση που ακολούθησε σε ολομέλεια έγινε εμβάθυνσή στα προαναφερόμενα. Τα σημεία που προστέθηκαν αφορούσανε στην χρησιμότητα να καταγραφεται ο αύξων αριθμός της συνεδρίας, τα δύσκολα συναισθήματα και οι συνειδητοποιήσεις του θεραπευτή/θεραπεύτριας,οι καταστάσεις απόσυρσης και διάσπασης και να συνδέονται και να αποτελούν οι σημειώσεις υλικό τροφοδότησης της εποπτείας.